Τα αίτια του προβλήματος & συμβουλές αγοράς
"Το υγιές ξύλο στη μορφή του καυσόξυλου ξηραμένου στο 16% του ξηρού του βάρους, όπως και στη μορφή των pellets από δασική βιομάζα που φέρουν πιστοποίηση για χρήση σε κατοικίες, καθώς και το ξύλο στη μορφή μπριγκέτας από ξηραμένα πλανίδια και πριονίδι ξύλου, αποτελούν ιδανικά προϊόντα για σωστή καύση, γιατί είναι οικολογικά προϊόντα αειφορίας και δεν πρέπει να γίνεται σύγκριση με το ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που εξαντλούνται". Αυτά τονίζουν σε άρθρο τους ο Σωτήρης Καραστεργίου Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου και ο Γιάννης Κακαράς, τ. Καθηγητής ΤΕΙ, Δασολόγος - Τεχνολόγος ξύλου. 
Μάλιστα οι δύο καθηγητές τονίζουν ότι το πρόβλημα της αιθαλομίχλης στις μεγάλες πόλεις οφείλεται κύρια στην ατελή καύση καυσόξυλων, που πωλούνται με κύρια ευθύνη της πολιτείας, με μεγάλη περιεκτικότητα υγρασίας (πάνω από 30% και μέχρι 100%) από όλα τα καταστήματα πώλησης. Η λύση βρίσκεται στη δια νόμου υποχρέωση πώλησης μόνο ξηραμένων καυσόξυλων, στο συνεχή έλεγχο της αγοράς και στην ενημέρωση του κοινού επάνω στις βασικές αρχές σωστής καύσης του ξύλου.
Σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες, το ξύλο είναι αναμφίβολα το καλύτερο από οικολογική άποψη υλικό για θέρμανση, γιατί είναι βιολογικό προϊόν αειφόρου ανάπτυξης των δασών, το οποίο παράγεται ως παραπροϊόν κατά τη συγκομιδή των κύριων δασικών προϊόντων που είναι κυρίως τα προϊόντα πριστής δομικής ξυλείας. Το ξύλο ως προϊόν φωτοσύνθεσης αποτελεί αποθήκη ηλιακής ενέργειας και όταν καίγεται με το σωστό τρόπο, παράγει θερμότητα και ταυτόχρονα δημιουργεί μια θαλπωρή και μια ιδιαίτερα ζεστή ατμόσφαιρα για ξεκούραση και χαλάρωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προϊόντα ξύλου που διατίθενται στην ελληνική αγορά ως καύσιμη ύλη είναι τα καυσόξυλα για τζάκι ή για σόμπα, οι μπριγκέτες ξύλου (συμπιεσμένα ξηρά πλανίδια και πριονίδι συνήθως σε κυλινδρική μορφή), τα ξυλοκάρβουνα και τα τελευταία χρόνια τα πέλλετς (μικρά ξηραμένα και συμπιεσμένα πλανίδια ξύλου και πριονίδι σε πολύ μικρό κυλινδρικό μέγεθος με διάμετρο 4 έως 5 mm και μήκος 7 έως 8 mm).
Τι πρέπει να γνωρίζει κάποιος που επιλέγει το ξύλο ως καύσιμο;
Οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν τι θα πρέπει να ξέρει κάποιος που επιλέγει το ξύλο ως καύσιμο.
Η λιανική πώληση καυσόξυλων γίνεται πλέον με μονάδα μέτρησης όγκου το χωρικό κυβικό μέτρο ή το κυβικό μέτρο χύδην (μη στοιβαγμένα καυσόξυλα), σύμφωνα με την Αγορανομική Διάταξη 4/2012 (ΦΕΚ Β΄ 3313/12-12-2012).
Με βάση τον νέο τρόπο πώλησης, οι λιανοπωλητές υποχρεούνται να διατηρούν και να αναγράφουν άλλη τιμή για τα καυσόξυλα που πωλούνται τακτικά στοιβαγμένα και άλλη τιμή για τα καυσόξυλα που πωλούνται χύδην (που δεν είναι στοιβαγμένα). Ο όγκος των καυσόξυλων υπολογίζεται αν πολλαπλασιαστούν οι τρεις διαστάσεις (μήκος, πλάτος, ύψος) της στοίβας που έχει σχηματιστεί ή του πλαισίου μέσα στο οποίο είναι τοποθετημένα
Η αντιστοιχία του όγκου των καυσόξυλων σε βάρος διαφέρει ανάλογα με το είδος του ξύλου και ανάλογα με το αν τα ξύλα είναι τακτικά τοποθετημένα με μια σειρά το ένα πάνω στο άλλο (στοιβαγμένα) ή πρόχειρα βαλμένα μέσα σε ένα πλαίσιο (χύδην).
Οι λιανοπωλητές καυσόξυλων οφείλουν να αναγράφουν σε εμφανές σημείο στην επιχείρησή τους, ανάλογα με το είδος του ξύλου, την τιμή είτε ανά κυβικό μέτρο στοιβαγμένων ξύλων, είτε ανά κυβικό μέτρο ξύλων που δεν είναι στοιβαγμένα (χύδην). Τα στοιβαγμένα ξύλα θα πρέπει να στοιβάζονται με τα μικρότερα δυνατά κενά μεταξύ τους. Η αναλογία όγκου στοιβαγμένων και χύδην καυσόξυλων είναι 1:1,7 δηλ., 1m3 στοιβαγμένων καυσόξυλων αντιστοιχούν σε 1,7m3 χύδην καυσόξυλων (ή 1m3 χύδην καυσόξυλων αντιστοιχούν σε 0,6m3 στοιβαγμένων καυσόξυλων). Στον Πίνακα που ακολουθεί αντιστοιχίζεται σε βάρος (kg) ένα κυβικό μέτρο στοιβαγμένης και χύδην ξυλείας.
Σύμφωνα, πάντα, με τους δυο καθηγητές, τα καταλληλότερα είδη ξύλου για καύση από αυτά που διατίθενται στην ελληνική αγορά είναι συνδυασμός οξιάς με δρυ, έλατου με δρυ, ή οξιάς με ελιά.
Από τα είδη δρυός είναι επιθυμητά όλα, εκτός από το είδος δρυός με το τοπικό όνομα 'τσέρος', γιατί καπνίζει και δεν κρατάει κάρβουνο, γεγονός που σημαίνει ότι δεν κάνει και για ψήσιμο κρέατος. Το είδος 'τσέρος' το διακρίνουμε από την βαθιά χαράδρωση του φλοιού του. Καλά καυσόξυλα είναι επίσης και το φιλύκι, το πουρνάρι, η κουμαριά και ο σχοίνος, που υπάρχουν σε περιοχές με ήπιο κλίμα και παραθαλάσσια μέρη.
Όπως επισημαίνουν, τα βαριά ξύλα διαρκούν περισσότερο χρόνο καύσεως από τα ελαφρά. Η θερμαντική αξία του ξύλου δεν εξαρτάται από την πυκνότητα του αλλά κυρίως από τη χημική του σύσταση. Έτσι το ξύλο με την μεγαλύτερη θερμαντική αξία είναι το έλατο με 4.895 kcal (χιλιοθερμίδες) ανά κιλό ξηραμένου ξύλου. Ακολουθούν το πεύκο με 4.860 kcal ανά κιλό, η οξιά με 4.700 kcal ανά κιλό κ.ο.κ. Ορισμένα είδη ξύλου όπως το έλατο, το πεύκο, ο άρκευθος κ.α., σκάνε κατά την καύση και πρέπει να λαμβάνουμε τα μέτρα μας, είτε με κλειστή εστία είτε με τοποθέτηση διάτρητου μεταλλικού προστατευτικού πλαισίου.
Επιπλέον, οι δυο καθηγητές, συνιστούν:
Απαιτούμε το ξύλο να είναι ξηραμένο σε ποσοστό κάτω του 20%, με ιδανικό ποσοστό το 16%. Μια ένδειξη είναι το βάρος του, αν έχουμε κάποια πείρα από ξύλα. Η επαφή του χεριού μας με μια φρέσκια τομή ξύλου δημιουργεί την αίσθηση του υγρού στο χέρι μας. Εφαρμόζουμε τον πρακτικό τρόπο προσδιορισμού της υγρασίας που περιγράφηκε παραπάνω. Πρέπει να γνωρίζουμε επίσης ότι τα περισσότερα ηλεκτρικά υγρόμετρα ξύλου δείχνουν την υγρασία του ξύλου μόνο για ποσοστά κάτω του 30%.
Είναι ασφαλές να αγοράζουμε τα καυσόξυλα στο τέλος του καλοκαιριού από μάντρα που γνωρίζουμε ότι παρέμειναν σε ανοικτό υπόστεγο για κάποιους μήνες. Απορρίπτουμε καυσόξυλα που είναι εμφανές ότι κόπηκαν πρόσφατα. Ελέγχουμε το ξύλο να είναι υγιές δηλ. να μη είναι σάπιο ή σαρακοφαγωμένο.
Για την προμήθεια των pellets ελέγχουμε με σχολαστικότητα την προέλευση και την απαραίτητη πιστοποίηση από υπεύθυνο φορέα. Προσοχή γιατί μπορεί να πωλούνται πέλλετς από υπολείμματα μοριοσανίδων, MDF, τα οποία είναι πολύ επικίνδυνα για καύση ιδιαίτερα σε κατοικίες. Το ίδιο και για τις μπριγκέτες ξύλου.
